مقدمه
نوردهی یکی از عوامل کلیدی در پرورش مرغ گوشتی است که تأثیر مستقیمی بر رشد، مصرف خوراک و افزایش وزن‌گیری دارد. تنظیم صحیح برنامه نوری می‌تواند راندمان تولید را بهبود بخشد و موجب کاهش استرس در طیور شود. در این مقاله، تأثیر نوردهی بر رشد مرغ‌های گوشتی و بهترین استراتژی‌های مدیریت نور بررسی خواهد شد.
۱. اهمیت نوردهی در پرورش مرغ گوشتی
- تنظیم مصرف خوراک: برنامه‌های نوری مناسب باعث تحریک اشتها و افزایش مصرف خوراک می‌شوند.
- بهبود ضریب تبدیل غذایی (FCR): تأمین نور کافی باعث استفاده بهینه از انرژی و بهبود رشد می‌شود.
- کاهش استرس: تنظیم صحیح نور مانع از رفتارهای پرخاشگرانه مانند نوک‌زنی و استرس می‌شود.
- کنترل فعالیت و استراحت: تأثیر مستقیم نور بر خواب و فعالیت طیور.
۲. برنامه‌های نوری رایج در سالن‌های پرورش
۲.۱. نوردهی پیوسته (۲۳ ساعت نور – ۱ ساعت تاریکی)
✅ افزایش رشد سریع در هفته‌های اول
✅ کاهش زمان پرورش و زودتر رسیدن به وزن مطلوب
❌ احتمال افزایش استرس و مشکلات اسکلتی
۲.۲. نوردهی متناوب (۱۶ ساعت نور – ۸ ساعت تاریکی)
✅ بهبود ضریب تبدیل غذایی
✅ کاهش تلفات ناشی از مشکلات پا و استرس حرارتی
❌ رشد کندتر نسبت به نوردهی پیوسته
۲.۳. نوردهی طبیعی (مطابق با چرخه شبانه‌روز)
✅ بهبود عملکرد فیزیولوژیکی و کاهش مصرف انرژی
✅ افزایش رفاه طیور و کاهش استرس
❌ وابستگی به شرایط جغرافیایی و فصلی
۳. تأثیر نوع و شدت نور بر رشد مرغ گوشتی
۳.۱. رنگ نور
- نور سفید: متداول‌ترین نوع نوردهی با تأثیر مناسب بر رشد.
- نور سبز: تحریک رشد اولیه و افزایش مصرف خوراک.
- نور آبی: آرامش‌بخش، بهبود کیفیت گوشت و کاهش پرخاشگری.
- نور قرمز: تأثیر مثبت بر کاهش استرس و بهبود عملکرد ایمنی.
۳.۲. شدت نور
- شدت نور زیاد (>۲۰ لوکس): تحریک فعالیت، افزایش مصرف خوراک اما افزایش استرس.
- شدت نور متوسط (۱۰-۲۰ لوکس): تعادل مناسب بین رشد و آرامش طیور.
- شدت نور کم (<۵ لوکس): کاهش استرس و بهبود کیفیت گوشت اما کاهش مصرف خوراک.
۴. راهکارهای عملی برای بهینه‌سازی نوردهی
- ترکیب نوردهی متناوب و پیوسته برای دستیابی به بهترین نتیجه.
- تنظیم شدت نور متناسب با سن جوجه‌ها (شدت بیشتر در هفته‌های اول، کاهش تدریجی در دوره رشد).
- استفاده از نورهای LED کم‌مصرف و تنظیم خودکار شدت نور.
نتیجه‌گیری
نوردهی صحیح در سالن‌های پرورش مرغ گوشتی، تأثیر چشمگیری بر افزایش وزن‌گیری و کاهش استرس دارد. استفاده از برنامه‌های نوری مناسب و تنظیم شدت و رنگ نور می‌تواند بهره‌وری را افزایش داده و سلامت طیور را بهبود بخشد.
